Wettelijke (handels)rente 2024

Wettelijke (handels)rente

Wettelijke rente is de schadevergoeding voor het feit dat een schuldenaar te laat betaalt.

Wettelijke (handels)rente

Indien een schuldenaar niet op tijd betaalt, is dat vervelend. Het kan tot betalingsproblemen en liquiditeitsproblemen leiden. Het is echter niet zo dat een schuldenaar ongestraft te laat kan betalen. In de wet is namelijk bepaald dat een schuldenaar die te laat betaalt wettelijke (handels)rente is verschuldigd over het bedrag dat hij te laat betaalt. Dit is dus, anders dan vaak wordt gedacht, een vorm van schadevergoeding, in dit geval vertragingsschade genoemd.

Er dient een onderscheid gemaakt te worden tussen:

• Wettelijke rente
• Wettelijke handelsrente.

Wettelijke rente

Wettelijke rente ziet toe op de vergoeding voor het feit dat een schuldenaar te laat betaalt. De schuldenaar is wettelijke rente verschuldigd vanaf het moment dat hij in verzuim is. Het is overigens niet relevant of de schade daadwerkelijk is geleden. Het feit dat er te laat wordt betaald en de schuldenaar in verzuim is, doet de verschuldigdheid van de wettelijke rente intreden.

Verzuim en ingebrekestelling

Hoofdregel is dat voor het intreden van verzuim een ingebrekestelling is vereist. Dit is een schriftelijke aanmaning waarbij de wederpartij een laatste kans wordt geboden om aan zijn verplichtingen te voldoen. Betaalt de schuldenaar niet binnen de in de ingebrekestelling genoemde termijn, dan is hij in verzuim.

Verzuim kan ook intreden zonder ingebrekestelling. Dit is bijvoorbeeld het geval indien een fatale termijn is afgesproken voor de betaling (bijvoorbeeld de datum op een factuur) of wanneer uit de verklaringen van de schuldenaar mag worden afgeleid dat deze zijn verplichtingen niet of niet correct zal nakomen.

In het geval van te late betaling zal het meestal gaan om een factuur die niet tijdig wordt betaald. Indien er een betalingstermijn is afgesproken, treedt verzuim dus automatisch in na het verstrijken van die termijn. Een ingebrekestelling is dan niet vereist.

Hoogte wettelijke rente

Over de gehele periode dat de schuldenaar in verzuim is, is hij wettelijke rente verschuldigd. Een voorbeeld: er is overeengekomen dat de schuldenaar uiterlijk 1 januari dient te betalen. De schuldenaar betaalt pas op 1 maart. Dit betekent dat de schuldenaar van 2 januari tot en met 1 maart in verzuim is. Over die periode is hij wettelijke rente verschuldigd.

De wettelijke rente wordt door de regering vastgesteld. Dit gebeurt halfjaarlijks. Telkens wanneer de wettelijke rente opnieuw wordt vastgesteld, is dat rentepercentage vanaf dat moment van toepassing. Verder is van belang dat de wettelijke rente (jaarlijks) cumulatief wordt berekend. Na afloop van elk jaar wordt de rente bij het te betalen bedrag opgeteld en het volgende jaar wordt de rente over dit totaalbedrag berekend.

Het kan ook voorkomen dat contractueel, bijvoorbeeld in de algemene voorwaarden, een hogere rente is afgesproken dan de wettelijke rente. In dat geval geldt die hogere rente. Is een lagere rente afgesproken dan de wettelijke rente, dan wordt deze vervangen door de wettelijke rente.

Wettelijke handelsrente

De wettelijke rente ziet toe op alle vertragingen in de voldoening van een geldsom. Indien het gaat om handelsovereenkomsten is de wettelijke handelsrente van toepassing. Een handelsovereenkomst is een overeenkomst tussen ondernemingen onderling en tussen ondernemingen en overheidsinstanties tot het leveren van goederen of diensten tegen betaling. Ondernemingen zijn in dit verband natuurlijke personen die een bedrijf of beroep uitoefenen en rechtspersonen zoals een organisatie (ongeacht of die feitelijk een onderneming uitoefenen).

Berekening wettelijke handelsrente

Anders dan bij de wettelijke rente is voor verschuldigdheid van de wettelijke handelsrente geen verzuim vereist. Het gaat namelijk om een handelsovereenkomst. Daarin is meestal een uiterste datum van betaling opgenomen. Betaalt de schuldenaar niet uiterlijk op die datum, dan is hij wettelijke handelsrente verschuldigd vanaf de dag volgende op de overeengekomen uiterste dag van betaling.

Mocht er geen uiterste datum van betaling zijn overeengekomen, dan is de wettelijke handelsrente verschuldigd vanaf:

• 30 dagen na aanvang van de dag volgende op de dag waarop de schuldenaar de factuur heeft ontvangen. Is de factuur bijvoorbeeld op 1 maart ontvangen, dan is de wettelijke handelsrente dus verschuldigd vanaf 30 dagen na 2 maart;
• indien niet vaststaat wanneer de factuur is ontvangen, dan geldt dat de schuldenaar wettelijke handelsrente is verschuldigd vanaf 30 dagen na aanvang van de dag volgende op de dag waarop hij de prestatie waarvoor hij moet betalen heeft ontvangen. Een voorbeeld: onderneming A koopt een machine van onderneming B. B levert de machine op 1 januari. Het is niet duidelijk wanneer de factuur is ontvangen door A. A is dan wettelijke handelsrente verschuldigd vanaf 30 dagen na 2 januari.

Voorwaarden wettelijke handelsrente

Ook bij de wettelijke handelsrente geldt dat het niet van belang is of de schade daadwerkelijk is geleden. Het feit dat niet tijdig wordt betaald, is voldoende om verschuldigdheid van de wettelijke handelsrente te doen intreden. Wel is bij de wettelijke handelsrente vereist dat de niet tijdige betaling de schuldenaar is toe te rekenen. Dit is het geval indien de niet tijdige betaling aan zijn schuld te wijten is, volgens de wet voor zijn rekening komt of volgens de in het verkeer geldende opvattingen. De schuldenaar kan dus een beroep op overmacht doen.

De wettelijke handelsrente is niet verschuldigd indien de schuldeiser zelf in verzuim is met het leveren van zijn prestatie. Wanneer bijvoorbeeld onderneming B de machine uiterlijk 1 januari moet leveren en onderneming A uiterlijk 1 februari moet betalen en de machine is op 1 januari nog niet geleverd, dan is B zelf ook in verzuim. A is dan geen wettelijke handelsrente verschuldigd.

Rentepercentage

De wettelijke handelsrente wordt halfjaarlijks aangepast door de regering. Telkens wanneer de wettelijke handelsrente opnieuw wordt vastgesteld, is dat rentepercentage vanaf dat moment van toepassing. De wettelijke handelsrente wordt, net als de wettelijke rente, jaarlijks cumulatief berekend. De wettelijke handelsrente is een aantal procenten hoger dan de wettelijke rente.

Absolute Advocaten adviseert u graag

Indien u meer informatie wilt over dit onderwerp of vragen heeft, dan kunt u uiteraard contact opnemen met Absolute Advocaten. Onze ervaren advocaten staan u graag te woord.