Opzegging is een wijze waarop een contract kan worden beëindigd. De mogelijkheid van opzegging en de wijze waarop worden vaak tussen partijen afgesproken.
Een overeenkomst kan op verschillende wijzen eindigen. Naast de mogelijkheden van ontbinding en vernietiging is er de mogelijkheid om een overeenkomst op te zeggen. Vaak worden de termen ‘annulering’ of ‘beëindiging’ als synoniem gebruikt. Beter is echter om in overeenkomsten over opzegging te spreken.
Opzegging speelt met name een rol bij duurovereenkomsten. Duurovereenkomsten zijn overeenkomsten waarbij partijen voor een langere periode over en weer verplichtingen zijn aangegaan. Een voorbeeld is de overeenkomst waarbij partijen afspreken dat de ene partij wekelijks de bedrijfspanden schoonmaakt. Ook een abonnement van de sportschool, een telefoonabonnement en een overeenkomst met de energieleverancier zijn voorbeelden van duurovereenkomsten.
Het is dus van belang dat eerst gekeken wordt om wat voor soort overeenkomst het gaat en vervolgens welke regelingen daarop van toepassing zijn. Daarbij dient men met vele aspecten rekening te houden. Dat er een opzeggingsmogelijkheid is opgenomen, wil niet zeggen dat daar zonder consequenties gebruik van kan worden gemaakt. Absolute Advocaten staat u graag bij in het geval van opzegging van overeenkomsten.
Over het algemeen wordt de mogelijkheid van opzegging tussen partijen overeengekomen bij het sluiten van de overeenkomst. Voor enkele specifieke overeenkomsten is in de wet de mogelijkheid van opzegging geregeld.
Zo zijn voor de huurovereenkomst, de overeenkomst van opdracht en de arbeidsovereenkomst de mogelijkheden van opzegging, en de wijze waarop dit dient te geschieden, in de wet geregeld. Het is dan ook van belang om deze eisen strikt na te leven. Dit artikel gaat over de opzegging van duurovereenkomsten, niet zijnde tevens overeenkomsten zoals genoemd. Een gespecialiseerde advocaat van Absolute Advocaten kan u ook van dienst zijn bij de wel in de wet geregelde opzeggingen.
Indien de mogelijkheid tot opzegging bestaat, afgezien van de overeenkomsten waarbij dit in de wet is geregeld, dan is dit opgenomen in de overeenkomst zelf of in de bijbehorende algemene voorwaarden. De contractsvrijheid die in Nederland geldt, maakt het voor partijen mogelijk om de mogelijkheid van opzegging af te spreken en vorm te geven.
Indien er in de overeenkomst of de algemene voorwaarden iets over opzegging is geregeld, dan kan daar niet blind op worden afgegaan. Er zijn tal van elementen waarmee rekening dient te worden gehouden. Zo kan de gemaakte afspraak met betrekking tot opzegging niet geldig zijn, omdat een van de partijen een consument is. Ook kan gezien de omstandigheden van het geval een beroep op de opzeggingsmogelijkheid in strijd zijn met de redelijkheid en billijkheid.
Daarnaast kan een bepaling in de overeenkomst in het midden laten of er sprake is van opzegging of ontbinding. Het lijkt onbelangrijk, maar het is een wereld van verschil.
Opzegging is een neutrale mogelijkheid. Een partij kan (mits geregeld) een overeenkomst opzeggen om allerlei redenen en die hoeven niets te maken te hebben met het presteren van de wederpartij. Opzegging kan bijvoorbeeld omdat de dienst of prestatie van de wederpartij niet meer nodig is of omdat een ander een beter aanbod heeft gedaan. Een opzeggende partij kan daarom na opzegging geen schadevergoeding vorderen.
Ontbinding is daarentegen aan de orde indien de wederpartij niet naar behoren presteert. Ontbinding is, anders dan opzegging, geregeld in de wet, maar het is wel regelend recht dus er kan bij overeenkomst van worden afgeweken. Een partij die rechtsgeldig ontbindt, kan schadevergoeding vorderen.
Indien in een overeenkomst niet duidelijk is gekozen voor opzegging of ontbinding, bijvoorbeeld door de term beëindiging te gebruiken, kan dit dus leiden tot onzekere en ongewenste gevolgen.
Indien er niets in de wet en de overeenkomst is geregeld over de opzegging, wordt dit beheerst door de aanvullende werking van de redelijkheid en billijkheid. Aan de hand hiervan dient gekeken te worden of in de gegeven omstandigheden opzegging mogelijk is en welke termijn gehanteerd moet worden.
In de rechtspraak zijn richtlijnen gegeven voor het opzeggen van duurovereenkomsten. Bij duurovereenkomsten dient er een onderscheid te worden gemaakt tussen duurovereenkomsten voor bepaalde tijd en voor onbepaalde tijd.
Duurovereenkomsten voor bepaalde tijd zijn in beginsel niet tussentijds opzegbaar. Hierop zijn wel uitzonderingen:
tussentijdse opzegging is uitdrukkelijk overeengekomen (het is dan in de overeenkomst geregeld zoals hiervoor beschreven);
de redelijkheid en billijkheid brengen met zich mee dat de overeenkomst voortijdig kan worden opgezegd;
er is sprake van onvoorziene omstandigheden.
Zowel voor de opzegging op grond van de redelijkheid en billijkheid als voor opzegging op grond van onvoorziene omstandigheden geldt dat er sprake moet zijn van dusdanige omstandigheden dat instandhouding van de overeenkomst niet gevergd kan worden. Voorbeelden zijn een plotselinge schaarste aan grondstoffen waardoor een importeur niet meer voldoende producten aan zijn afnemers kan leveren. Een ander voorbeeld is een uitvinding die wordt gedaan waardoor een machinefabrikant haar machines niet meer rendabel op de markt kan brengen. Zij zou dan de duurovereenkomst met de toeleveranciers voor de onderdelen van machines kunnen opzeggen. Dit zijn echter algemene voorbeelden, het zal steeds van de specifieke omstandigheden afhangen of opzegging al dan niet mogelijk is.
Hoofdregel bij duurovereenkomsten voor onbepaalde tijd is dat, wanneer er niets over opzegging is geregeld, de overeenkomst in beginsel opzegbaar is.
Maar ook hier spelen de redelijkheid en billijkheid een rol. Deze kan namelijk meebrengen dat, gegeven de omstandigheden van het geval, opzegging slechts mogelijk is indien daar een voldoende zwaarwegende reden voor is. Ook is het mogelijk dat er een bepaalde opzegtermijn in acht moet worden genomen of dat er schadevergoeding moet worden voldaan. Of dit het geval is hangt wederom af van de specifieke omstandigheden van het geval.
Uitzondering: Als de overeenkomst naar haar aard opzegbaar is, kan de duurovereenkomst niet worden opgezegd. Van deze uitzondering is niet snel sprake.
Deel deze pagina:
Bedankt voor uw bericht
Uw bericht is naar ons verstuurd. Wij nemen zo spoedig mogelijk contact met u op.
Ons direct spreken?
U kunt ons binnen kantooruren bereiken op 026-325 90 23
