Cameratoezicht op het werk

Cameratoezicht

Cameratoezicht op de werkvloer kan voor werkgevers een nuttig hulpmiddel zijn om bijvoorbeeld diefstal of fraude tegen te gaan, ter bescherming van eigendommen of voor de beveiliging van het personeel. Een werkgever mag echter niet zomaar camera's ophangen. De privacy van de werknemers en personen die het pand betreden, is in het geding. Ook mogen de camera’s niet overal worden opgehangen. Een camera in een toilet gaat bijvoorbeeld te ver.

Voorwaarden

Werkgevers mogen daarom alleen camera’s ophangen als zij aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo is het van belang dat de werknemers vóóraf worden geïnformeerd over het cameratoezicht. En als binnen uw onderneming een Ondernemingsraad is ingesteld, dan moet de Ondernemingsraad instemmen met het cameratoezicht op de werkvloer. Als een werkgever zich niet aan deze voorwaarden houdt, dan kan de werknemer (onder omstandigheden) een schadevergoeding claimen.

Wat kunnen wij voor u betekenen?

Gelet op de strenge voorwaarden waaraan een werkgever bij cameratoezicht moet voldoen, is het aan te raden hierover tijdig advies in te winnen. De specialisten van Absolute Advocaten kunnen u adviseren over en begeleiden bij:

  • het uitvoeren van de privacytoets;
  • het opstellen van een arbeidsvoorwaardenreglement, waarin het cameratoezicht op juiste, rechtsgeldige wijze wordt vastgelegd;
  • een eventueel instemmingsrecht van de OR;
  • het gebruik van camerabeelden bij de beoordeling van werknemers en/of in een juridische (ontslag)procedure.

Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)

Bij cameratoezicht zal veelal sprake zijn van geautomatiseerde verwerking van persoonsgegevens, zodat de Algemene Verordening Gegevensbescherming van toepassing is. Deze wet strekt tot bescherming van de privacy. Naast cameratoezicht, valt ook bijvoorbeeld de controle van het gebruik van internet door werknemers hieronder.

Openlijk cameratoezicht is toegestaan

De basisregel is dat openlijk cameratoezicht is toegestaan als de beelden alleen voor een welbepaald, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigd doeleinde worden verzameld. Bij deze doeleinden kan onder meer worden gedacht aan:

  • individuele beoordelingen;
  • netwerkbeveiliging;
  • tegengaan seksuele intimidatie;
  • voorkomen diefstal;
  • bescherming bezoekers.

Het doel moet vooraf uitdrukkelijk en helder zijn omschreven, bijvoorbeeld in een arbeidsvoorwaardenreglement. De camerabeelden mogen vervolgens niet voor andere doeleinden worden ingezet dan waarvoor de opnames waren bedoeld. Zijn camera's bijvoorbeeld ingezet met als doel de eigendommen te beveiligen, dan mogen de beelden niet worden gebruikt om uw werknemers te beoordelen op hun functioneren. De camerabeelden mogen uitsluitend worden gebruikt voor het doel waarvoor ze zijn gemaakt. Een goede doelomschrijving is aldus van belang.

Privacytoets

Het is aan te raden om voorafgaand aan het plaatsen van camera’s de volgende privacytoets uit te voeren:

  1. is de inzet van camera's noodzakelijk?

  2. kan het doel op een andere manier worden bereikt, met een minder ingrijpend middel dan camera's?

  3. weegt uw (bedrijfs)belang op tegen het privacybelang van uw werknemers?

Daarnaast is het van belang dat u uw werknemers informeert over het cameratoezicht. Aan deze informatieplicht kan worden voldaan door werknemers op de hoogte te stellen via bijvoorbeeld intranet, het personeelshandboek of de arbeidsovereenkomst. Een werkgever hoeft niet aan te geven waar de camera's precies hangen. Het gaat erom dat het voor de werknemers duidelijk is dat en waarom er cameratoezicht is. Als u de camerabeelden wilt inzetten voor bijvoorbeeld de beoordeling van werknemers, dan moeten deze zo spoedig mogelijk na opname met de betrokken werknemer worden geëvalueerd.

Ook bezoekers van het bedrijfspand moeten overigens worden geïnformeerd over de aanwezigheid van camera's, bijvoorbeeld via het plaatsen van bordjes.

Géén privacyschending

Gaat het om camera's die geen opnames vastleggen of waarbij personen niet herkenbaar in beeld worden gebracht, dan is de privacy niet in het geding. Het gaat dan niet om het vastleggen/opnemen van de camerabeelden of het betreffen geen identificeerbare natuurlijke personen.

Verborgen cameratoezicht 

Verborgen cameratoezicht is op grond van de privacywetgeving in beginsel niet toegestaan en kan zelfs strafbaar zijn. Dit betekent echter niet dat werkgevers nooit verborgen camera's mogen inzetten. Als een werkgever duidelijke vermoedens heeft van bijvoorbeeld diefstal of fraude, dan mag onder bepaalde voorwaarden en als uiterst redmiddel een verborgen camera worden ingezet.

De Autoriteit Persoonsgegevens (de privacy waakhond) heeft hiervoor enkele do's and don'ts voor werkgevers opgesteld:

  • ondanks allerlei inspanningen, lukt het niet om een eind te maken aan de diefstal of fraude (de verborgen camera is het laatste redmiddel);
  • de verborgen camera is tijdelijk (permanent heimelijk cameratoezicht is nooit toegestaan);
  • de inbreuk op de privacy van de werknemers is zo klein mogelijk;
  • u heeft uw werknemers er vooraf op gewezen (bijv. in een arbeidsvoorwaardenreglement) dat het inzetten van verborgen camera’s in bepaalde situaties mogelijk is;
  • u informeert de betrokken werknemers achteraf over het gebruik van de verborgen camera;
  • als een OR is ingesteld, heeft de OR toestemming gegeven voor het gebruik van een verborgen camera;
  • u heeft Data Protection Impact Assessment (DPIA) uitgevoerd en eventueel voorafgaand overleg gehad met de Autoriteit Persoonsgegevens.

Bewaartermijn

De werkgever mag de camerabeelden niet langer bewaren dan noodzakelijk is. De richtlijn hiervoor is maximaal vier weken.

Als er een incident op de camerabeelden is vastgelegd, bijvoorbeeld diefstal, dan mag de werkgever de camerabeelden bewaren tot het incident is afgehandeld.

Praktijkvoorbeelden

Ontslag op staande voet?

Een verkoopster is op staande voet ontslagen omdat zij kassageld had verduisterd. Dit was vastgesteld aan de hand van videobeelden die met een geheime camera waren gemaakt. Houdt het ontslag op staande voet stand?

Ja. De Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2001:AB1347) oordeelde dat het plaatsen van de camera wel een inbreuk op de privacy van werknemers was, maar dat dit werd gerechtvaardigd omdat de werkgever een concrete verdenking van verduistering had, de verduistering alleen met gebruikmaking van een verborgen camera kon worden vastgesteld en de inzet van de verborgen camera beperkt was in plaats (alleen bij de kassa) en in tijd.

Mystery shoppers

Een winkel zet ‘mystery shoppers’ met verborgen camera’s in die in verschillende vestigingen het personeel filmden in het kader van een training. Vervolgens werd het personeel met deze beelden in groepsverband geconfronteerd. Ook heeft de winkel medewerkers op basis van camerabeelden aangesproken op hun functioneren en met behulp van deze camerabeelden een klacht afgehandeld. Is deze handelswijze toegestaan?

Nee. Het CBP (voorganger Autoriteit Persoonsgegevens) heeft hierover geoordeeld dat de winkel in strijd met de wet zijn personeel heimelijk heeft gefilmd. De inzet van verborgen camera's voor een training is een te zwaar middel. Daarnaast is het aanspreken van personeel en het afhandelen van klachten onverenigbaar met het doel ("training") van de opnames en daarmee ook in strijd met de wet.


Deel deze pagina:


Nieuw!
Helpdesk Ondernemingsraad

Helpdesk ondernemingsraad
Ik wil meer informatie

Absolute Advocaten

Geschikte Specialisten

Maak direct een afspraak
of
Stuur ons een bericht